Wilsverklaringen

In een negatieve wilsverklaring schrijf je op welke zorg en behandelingen je niet meer wil als je wilsonbekwaam bent er er een situatie voordoet waar beslist moet worden over een bepaalde soort behandeling of zorg. Een negatieve wilsverklaring is juridisch bindend. Dit wil zeggen dat elke zorgverlener wettelijk verplicht is om zich aan deze weigering van zorg en behandelingen te houden. Zelfs als de negatieve wilsverklaring vele jaren oud is. Het is daarom belangrijk dat je aan jouw arts, zorgverleners en naasten laat weten dat je een negatieve wilsverklaring hebt zodat zij op de hoogte zijn van het bestaan. Je kan je arts ook een kopie van de wilsverklaring laten opnemen in jouw patiëntendossier.

De wet voorziet de mogelijkheid om een wilsverklaring op te stellen waarin men vraagt dat er euthanasie wordt verricht indien men op onomkeerbare wijze het bewustzijn verliest. Een ‘wilsverklaring euthanasie’ is dus enkel geldig in het geval van een onomkeerbaar coma, bijvoorbeeld na een zwaar ongeval. Deze wilsverklaring is echter niet juridisch of wettelijk bindend. Dat wil zeggen dat de arts niet verplicht is om de euthanasie uit te voeren. Zo’n wilsverklaring moet opgesteld worden volgens een wettelijk voorzien modelformulier en ondertekend worden door twee getuigen. De wilsverklaring euthanasie kan je ook registeren bij de gemeente. Meer informatie over de voorwaarden van euthanasie kan je hier vinden.

Men kan de keuze voor zijn uitvaart officieel bekendmaken. Zowel nabestaanden als de begrafenisondernemer zijn verplicht met deze wensen rekening te houden. Bij een overlijden gaat de gemeente na of de overledene een laatste wilsverklaring heeft laten registreren (dienst Burgerzaken). Als dit het geval is, gaat de gemeente na of de nabestaanden de wens van de overledene respecteren.

De Belgische wetgeving hanteert het principe van ‘veronderstelde toestemming’. Elke meerderjarige Belg wordt verondersteld akkoord te zijn om na zijn overlijden een mogelijke orgaandonor te zijn tenzij hij tijdens zijn leven verzet heeft aangetekend. Wanneer je hebt aangegeven dat je geen orgaandonor wil zijn, moet de arts dit verzoek respecteren. Ook wanneer jouw familie hier anders over denkt, moet de arts jouw verzoek nog steeds respecteren.

De vijfde wilsverklaring gaat over je lichaam schenken aan de wetenschap. Hiervoor bestaat geen voorgedrukte wilsverklaring daar lichaamsschenking deel uitmaakt van een nalatenschap (“erfenis”). Dit wordt met een eigenhandig geschreven testament geregeld. Als je dit zou willen, moet je een handgeschreven document (een testament) maken waarin je een universiteit aanduidt die aanspraak maakt op het lichaam. Om dit te doen, is het verstandig om hierover met de universiteit contact op te nemen en te vragen hoe dit precies te doen.